Czym jest mobbing?
Mobbing to długotrwałe i uporczywe nękanie lub zastraszanie pracownika, które ma na celu poniżenie go, ośmieszenie, izolację lub doprowadzenie do rezygnacji z pracy. Definicja mobbingu znajduje się w art. 94³ Kodeksu pracy.
Pracodawca ma obowiązek przeciwdziałać mobbingowi, a jego brak działań w tym zakresie może rodzić odpowiedzialność prawną.
Przykłady zachowań mobbingowych
- ciągła, nieuzasadniona krytyka pracy, wyglądu czy zachowania,
- izolowanie pracownika od zespołu, utrudnianie kontaktów,
- zlecanie zadań poniżej kwalifikacji lub niemożliwych do wykonania,
- rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, plotek,
- stosowanie gróźb, krzyku, obraźliwych słów,
- celowe pomijanie w awansach czy szkoleniach.
Ważne: jednorazowy konflikt czy incydent nie jest mobbingiem – musi występować długotrwałość i uporczywość działań.
Skutki mobbingu
Długotrwały mobbing ma poważne konsekwencje zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy:
- dla pracownika: obniżenie poczucia własnej wartości, stres, problemy ze snem, depresja, wypalenie zawodowe, a nawet choroby psychosomatyczne,
- dla pracodawcy: spadek efektywności zespołu, większa rotacja pracowników, utrata reputacji firmy, a także ryzyko odpowiedzialności finansowej i prawnej.
Jak się bronić przed mobbingiem?
- Dokumentowanie zdarzeń – notatki, e-maile, świadkowie.
- Zgłoszenie problemu przełożonemu lub działowi HR – pracodawca ma obowiązek przeciwdziałać mobbingowi.
- Skorzystanie z pomocy związków zawodowych lub społecznych.
- Wsparcie psychologiczne lub prawne.
- Droga sądowa – pracownik może domagać się odszkodowania lub zadośćuczynienia.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca, zgodnie z Kodeksem pracy, powinien:
- tworzyć środowisko wolne od mobbingu,
- wprowadzać i egzekwować procedury antymobbingowe,
- prowadzić szkolenia z zakresu przeciwdziałania mobbingowi,
- reagować na każde zgłoszenie i zapewniać ochronę pracownikom.
Podsumowanie
Mobbing w pracy to poważne naruszenie praw pracownika, które prowadzi do negatywnych skutków zdrowotnych i zawodowych. Każdy pracodawca ma obowiązek mu zapobiegać, a pracownik – prawo bronić się przed takimi praktykami. Otwarta komunikacja, jasne procedury i kultura szacunku w organizacji są najlepszą ochroną przed mobbingiem.
